Pokazy balonowe są bardzo widowiskowe. Poniżej kilka zdjęć z IV Regionalnej Fiesty Balonowej o Puchar Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, która odbyła się w dniach 07-09.06.2019 w Toruniu. Aby pomóc zrozumieć ich specyfikę odpowiem na kilka często zadawanych przez widzów pytania.

Dlaczego:

– balony nie latają w środku dnia, kiedy jest najwięcej ludzi na pikniku?
◄ Latają, gdy nie ma termiki.
Latem od wschodu słońca przez około 3 godziny, wieczorem przez około 2 godziny przed zachodem słońca. Im wyższa jest temperatura powietrza, tym czas na loty jest krótszy. W termice występują porywy wiatru i niebezpieczne dla balonu prądy wznoszące – które z kolei są dobre dla szybowców. Balony gazowe długo się napełnia, dlatego ich start jest przewidziany na wieczór, jak wszystkie będą gotowe.
W Toruniu słońce będzie widoczne:
piątek, 20 sierpnia 2021 – Wschód Słońca 05:36 Zachód Słońca: 20:01

sobota, 21 sierpnia 2021 – Wschód Słońca 05:37 Zachód Słońca: 19:59

niedziela, 22 sierpnia 2021 – Wschód Słońca 05:39 Zachód Słońca: 19:57

– balony nie skręcają w kierunku widzów?
◄ Balony lecą z wiatrem. Często na różnych wysokościach wiatr zmienia kierunek. Piloci wykorzystują tę właściwość, by zmienić kierunek lotu, zmieniając wysokość lotu balonu.

– jak się steruje balonem?
◄ Aby zmienić kierunek lotu, wykorzystując wiatr na innej wysokości, wskazany do osiągnięcia celów sportowych lub znalezienia miejsca lądowania, pilot zmniejsza ciężar balonu, by lecieć wyżej – w balonie na ogrzane powietrze podgrzewa powietrze w powłoce palnikiem gazowym, a z kolei by obniżyć lot, zmniejsza ilość ciepłego powietrza w powłoce przez otwarcie górnej klapy; w balonie gazowym kosz jest unoszony przez gaz lżejszy od powietrza (przed wojną używano helu, obecnie stosuje się wodór, ze względu na niższą cenę), pilot może wymusić opadanie wypuszczając wodór przez klapę lub wejść we wznoszenie, wyrzucając balast.

– jakiego paliwa używa się do balonów?
◄ Do palników balonów na ogrzane powietrze używa się propan-butan – im więcej propanu, tym lepiej;). W balonie gazowym pozostaje tylko piasek…, który jest najlepszym balastem.

– ile waży balon?
◄ To zależy od pojemności powłoki balonu. W Pucharze Gordona Bennetta balony gazowe mają dopuszczalną pojemność 1000 m³. Kosze są różnych konstrukcji z różnych materiałów – pilotom zależy na jak najmniejszej wadze. Do kosza mocuje się worki z balastem – około 600 kg – zazwyczaj 60 worków po 10 kg piasku. Balony na ogrzane powietrze mają różną wielkość – około 1000 m³ typowo sportowe, około 3000 m³ – turystyczne, około 12000 m³ – do grupowych lotów komercyjnych. Dla bezpieczeństwa lotu znaczenie ma także wyposażenie kosza, w tym waga butli z gazem i waga pasażerów – nie miejcie zatem żalu do pilota, gdy przed zabraniem na lot turystyczny zapyta gości o wagę – musi oszacować ciężar całkowity i zabrać odpowiednią ilość gazu – jedna butla to około 60-80 l, czyli nawet 60 kg.
Przeciętny balon turystyczny po napełnieniu ma wagę kilku ton – dlatego trzeba uważać przy silnym, porywistym wietrze przy starcie (trzeba utrzymać balon aż zostanie dobrze wygrzany) i przy lądowaniu, oceniając drogę lądowania.

– balony gazowe są najczęściej białe?
◄ Kolorowy balon szybciej nagrzewa się od słońca, co powoduje, że balon jest mniej stabilny i trzeba zużyć więcej balastu; ma to istotne znaczenie w lotach długodystansowych i na wyższych wysokościach. Balony turystyczne są różnokolorowe i często są nośnikami reklam.

– jak wysoko leci balon?
◄ Balon leci w strefie przestrzeni powietrznej wyznaczonej przez kontrolę ruchu powietrznego. Balony turystyczne latają najczęściej nisko 150-500 m nad ziemią, gdzie są najlepsze widoki, na wysokości 1000-2000 m czasem pilot poszukuje lepszego kierunku wiatru. Balony gazowe lecą na dużych wysokościach, by uzyskać jak najlepszy dystans – nawet na 5-6 tys. m, wtedy obowiązkowo piloci mają aparaturę tlenową.
Ustanawiane są też rekordy wysokości w różnych klasach. Polacy latali ponad 10000 m n.pm. Więcej o tym można przeczytać w artykule w Rekord Polski w Nr 3/4/2020 Przeglądu Lotniczego (sklep.plar.pl)

– balony mają różne kształty?
◄ Tradycyjne balony mają kształt kulisty – takie są balony gazowe. Balony na ogrzane powietrze bardzo ewoluowały. Im bardziej wydłużony kształt balonu (racer), tym większa jest dynamika zmiany wysokości (4-12 m/s), ważna na zawodach sportowych do osiągania celów wytyczonych na ziemi i w wirtualnej przestrzeni – gdzie wyniki mierzone są loggerami. Na pokazach i festiwalach balonowych można oglądać balony o nietypowych kształtach (special shape) – zwierząt, budowli czy butelek; są atrakcyjne, lecz dłużej się je napełnia i są mniej sterowne.

– jak zostać pilotem balonu?
◄ Trzeba zacząć od szkolenia teoretycznego w aeroklubie, przejść szkolenie praktyczne pod okiem instruktora i zdać egzamin na licencję pilota w ULC. Wymagane są pozytywne wyniki badań lekarskich. Szczegółowo o tym jak i gdzie można się wyszkolić na pilota i jakie warunki trzeba spełnić, żeby nim zostać można przeczytać w artykule Jak zostać pilotem balonu w Nr 6/2020 Przeglądu Lotniczego (sklep.plar.pl)

– ile kosztuje balon?
◄ Turystyczny balon można kupić za cenę średniej klasy samochodu (około 200 tys. zł za balon 3000 m), ale zależy to od klasy balonu i wyposażenia; używany można kupić taniej.

– ile kosztuje lot?
◄ Wynika to z umowy z przewoźnikiem i jest zależne od ilości zabranych pasażerów.

– jak przygotować się do lotu?
◄ Ważny jest ubiór: wygodne, sportowe buty, najlepiej ze stabilizacją kostki, długie spodnie, długi rękaw koszuli – ważne przy lądowaniu, czapka – chroni od ciepła palnika i opadających pyłów z powłoki.

– to 64 edycja Pucharu Gordona Bennetta skoro pierwszy był w 1906 roku?
◄ Były przerwy z różnych przyczyn – historycznych i pogodowych. Więcej o historii Pucharu Gordona Bennetta można przeczytać w artykule Witamy Aeronautów! – o przygotowywanej 64 edycji Pucharu Gordona Bennetta – po trzech niespełnionych zapowiedziach – nareszcie w Polsce – w Nr 7/2020 Przeglądu Lotniczego (sklep.plar.pl oraz Ruch, EMPiK, Kolporter, Garmond Press, Inmedio, Relay)

W lipcowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO w Dziale: Baloniarstwo ukazał mój artykuł: Witamy Aeronautów! o przygotowywanej 64 edycji Pucharu Gordona Bennetta – po trzech niespełnionych zapowiedziach – nareszcie w Polsce, w Toruniu 19 sierpnia 2021 oraz dwie notatki w Dziale Aktualności:
„Balonowy Cud nad Wisłą”, o drugiej edycji fiesty balonowej w Warszawie,
Balony w Lisich, o pierwszych zawodach balonowych z letniego terminarza Aeroklubu Polskiego.
Dostępny w sieciach kolporterskich: Ruch, EMPiK, Kolporter, Garmond Press, Inmedio, Relay.
Zapraszam do przeczytania.
Pliki z artykułami: Wspomnienie o Marku Rudowskim, Aerostat nad zatoką, a także
z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje

W majowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO w Dziale: Pożegnanie ukazał mój artykuł: Wspomnienie o Marku Rudowskim, motolotniarzu, baloniarzu, człowieku z pasją i wielkim sercem [Fot. Adam Berbeka].

W czerwcowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO w Dziale: BALONIARSTWO Aerostat nad zatoką ukaże się artykuł: Z Helu do Trójmiasta o kolejnym przelocie nad wielką wodą Mirka Kowalskiego podczas tegorocznej majówki [Fot. Mirosław Kowalski].

Zapraszam do przeczytania.
Nr 5/21 jeszcze jest, a Nr 6/21 niebawem będzie dostępny w sieciach kolporterskich: Ruch, EMPiK, Kolporter, Garmond Press, Inmedio, Relay.
Pliki z artykułem: Balony w nowotarskim amfiteatrze, a także z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje

Wszelkie prawa autorskie do tekstów opatrzonych moich podpisem i zamieszczonych zdjęć są zastrzeżone. Możesz udostępnić teksty i zdjęcia, pod warunkiem, że uszanujesz autora i zacytujesz nazwisko i stronęv

W marcowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO w Dziale: BALONIARSTWO Zawody w Nowym Targu ukaże się mój artykuł: Balony w nowotarskim amfiteatrze o VIII Nowotarskich Zimowych Zawodach Balonowych o Puchar Firmy PCD Salami, które odbyły się w dniach 19-21.02.2021 w Nowym Targu.
Zapraszam do przeczytania. Niebawem dostępny będzie w sieciach kolporterskich: Ruch, EMPiK, Kolporter, Garmond Press, Inmedio, Relay.

Pliki z artykułem: Pogoń za balonem on-line, a także z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje
Wszelkie prawa autorskie do tekstów opatrzonych moich podpisem i zamieszczonych zdjęć są zastrzeżone. Możesz udostępnić teksty i zdjęcia, pod warunkiem, że uszanujesz autora
i zacytujesz nazwisko i stronę: fot. Ewa Daszewska AllEdit.pl

W lutowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO w Dziale: SPORTY LOTNICZE Elektroniczny podgląd ukazał się mój artykuł: Pogoń za balonem on-line
na podstawie relacji Pawła Jałochy, twórcy oprogramowania radiowego systemu elektronicznej widoczności OGN, stwarzającego nowe możliwości dla poprawy bezpieczeństwa oraz promocji sportu balonowego, co przetestował Radosław Juda.
Dostępny jest w sieciach kolporterskich: Ruch, EMPiK, Kolporter, Garmond Press, Inmedio, Relay.
Zapraszam do przeczytania.
Pliki z artykułem: Światowe zawody on-line i notatką: Noworoczne loty, a także
z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje

W styczniowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO
w Dziale: BALONIARSTWO ukazał się mój artykuł Światowe zawody on-line, Early Birds 2.0
o międzynarodowych zawodach balonowych zorganizowanych w warunkach pandemii za pomocą aplikacji internetowej, a w Dziale Aktualności notatka: Noworoczne loty o tradycyjnych
w balonowym środowisku lotniczym lotach okołonoworocznych w wielu regionach zamieszkania pilotów, ze zdjęciem Eryka Czarkowskiego.
Zapraszam do przeczytania.
Pliki z artykułem: Latanie ponad wszystko i notatkami: Balonowe świętowanie
i Tarnów pierwszy niepodległy, a także z wcześniejszymi tekstami, będą dostępne na stronie Publikacje
Zapraszam do przeczytania.
Pliki z artykułem: Latanie ponad wszystko i notatkami: Balonowe świętowanie i Tarnów pierwszy niepodległy,
a także z wcześniejszymi tekstami, będą dostępne na stronie Publikacje