Zdjęcie ze strony Ultramagic – Balloon fot. Pablo Bustos

W lutowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO w Dziale Aktualności ukazała się moja notatka: Alpejski Festiwal – o 41. Międzynarodowym Festiwalu Balonowym  w Château-d’Oex w Alpach Szwajcarskich ze zdjęciem ze strony Ultramagic – Balloons, fot. Pablo Bustos
Dostępny w Empikach i salonikach prasowych!

Zapraszam do przeczytania
Pliki z artykułem Złoty rok balonowy, a także

z wcześniejszymi tekstami, będą dostępne na stronie Publikacje

W styczniowym numerze PRZEGLĄDU LOTNICZEGO ukaże się mój artykuł: ZŁOTY ROK BALONOWY podsumowujący największe dokonania pilotów balonowych w minionym roku i przedstawiający rankingi – www.plar.pl/?page=aktualny

Niebawem ukaże się w Empikach i salonikach prasowych! Zapraszam do przeczytania.

Pliki z artykułem PUCHAR GORDONA BENNETTA DLA POLSKI – o historycznym wyczynie Mateusza Rękasa i Jacka Bogdańskiego z listopadowego numeru Skrzydlatej Polski, a także z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje.

W piątek 12 października 2018 roku pasjonaci lotnictwa i techniki spotkali się w Instytucie Lotnictwa na kolejnej, dziewiątej już imprezie edukacyjnej. Pierwsza edycja wydarzenia odbyła się w 2009 roku. Tegoroczna Noc w Instytucie Lotnictwa wpisywała się w obchody stulecia lotnictwa polskiego i odzyskania niepodległości przez Polskę. Celem tej nocnej imprezy jest popularyzacja sektora lotniczego i kosmicznego w Polsce oraz promocja zawodów inżynierskich.

Impreza z roku na rok ma coraz większy zasięg – w tym roku ponad 130 atrakcji przybyło obejrzeć ponad 43 tys. osób. Od godziny 17.00 do 23.00 nie sposób było jednak zobaczyć wszystko. Goście w różnym wieku i odmiennych zawodów tłumnie przekraczali bramy Instytutu. Obdarowani zostali okolicznościowymi naklejkami i balonami z logo wydarzenia wkraczali w lotnicze miasteczko skąpane w nastrojowym wielobarwnym oświetleniu, wydobywającym piękno i moc ponad 20 cywilnych i wojskowych statków powietrznych znajdujących się na wystawie statycznej po sąsiedzku z pasem startowym Portu Lotniczego Warszaw-Okęcie.

Nastrój podkreśliły występy muzyczne z musztrą paradną w wykonaniu Orkiestry Wojskowej w Dęblinie. Uwagę zgromadzonych kilkakrotnie przykuł ryk odpalonego silnika odrzutowego TS-11 Iskra – prezentowanej przez Fundację Biało-Czerwone Skrzydła, która umożliwiła także zwiedzanie wewnątrz samolotu An-2 oraz pokazała żyroskop do symulowania przeciążeń.

Na ekspozycji zewnętrznej Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych jednostki wojskowe zaprezentowały swój sprzęt.

31.Baza Lotnictwa Taktycznego (2.Skrzydło Lotnictwa Taktycznego) wystawiła: samolot F-16 Tiger Demo Team – zespół demonstracyjny F-16 Polskich Sił Powietrznych i F-16 Tiger Demo Car.

3.Skrzydło Lotnictwa Transportowego: śmigłowce W-3WA Sokół SAR i Mi-17 oraz Mi-8, a także samoloty transportowe CASA C-295M i M-28B/PT.

43. Baza Lotnictwa Morskiego (Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej – samolot transportowo-pasażerski Antonow An-28TD.

23. Baza Lotnictwa Taktycznego (1.Skrzydło Lotnictwa Taktycznego) zaprezentowała: przekroje rakiet typu R-60 i R-73, przekroje rakiet R-27, fotel katapultowy K-36DM i strój pilota, składający się z kombinezonu, hełmu lotniczego, maski tlenowej, PPK – spodni przeciwprzeciążeniowych, IPS – indywidualnej uprzęży pilota oraz MUP– morski ubiór pilota i WUK – wysokościowy ubiór pilota.

Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 2 wystawiły systemy Bezzałogowych Statków Powietrznych: DROZD i DargonFly.

Zarząd Lotnictw Policji Komendy Głównej Policji zaprezentował śmigłowiec BELL-206. Zwiedzający mieli możliwość zapoznania się z wyposażeniem obserwacyjnym śmigłowca policyjnego oraz jego możliwościami (kamery światła widzialnego i termowizyjne.

Po raz pierwszy swój sprzęt pokazało Biuro Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji: lekki transporter opancerzony, broń strzelecką, umundurowanie, ochronę balistyczną, sprzęt noktowizyjny oraz wyważeniowy.

Na stoisku Pratt & Whitney można było z bliska zobaczyć: przekładnię silnika lotniczego PW 1000, silnik pomocniczy do samolotu APU 3200, silnik PT6a, model sterowania samolotem oraz historyczne urządzenie do nadawania alfabetem Morse’a.

Dostępny był także symulator lotu F 35 i symulator lotu szybowcem.

Instytut zaprosił gości do swoich laboratoriów i centrów badawczych. Pracujący w nich na co dzień inżynierowie oprowadzali gości i odpowiadali na pytania.

Odwiedzający mogli również już po raz drugi podziwiać zmagania najlepszych informatyków w Polsce w ramach II. Edycji EDC Hackathon 2018 – Flight Simulator organizowanego przez firmę Engineering Design Center.

Centrum Technologii Kompozytowych pokazało m.in.: system zrobotyzowanego układania taśm kompozytowych, prasę do przetłaczania kompozytów termoplastycznych, nowej generacji łopaty do śmigłowca ILX-27

W Centrum Technologii Kosmicznych można było zobaczyć: hamownię, napęd satelitarny GRACE, rakietowy silnik hybrydowy, rakietę ILR-33 Bursztyn na wyrzutni.

W Centrum Transportu i Konwersji Energii można było zaobserwować widowiskowe wydruk małych modeli w 3D z metalu i tworzywa.

W Sprężarkowni zaprezentowano urządzenia sprężające powietrze do tunelu naddźwiękowego. Industrialne wnętrza były barwnie podświetlone.

Centrum Nowych Technologii otworzyło dla zwiedzających Tunel aerodynamiczny dużych prędkości oraz Tunel aerodynamiczny małych prędkości – największy w Polsce tunelu małych prędkości o średnicy 5 metrów. Goście Mogli zwiedzić nowoczesną sterownię oraz zajrzeć do wnętrza tunelu.

Zmodernizowany w 2015 roku tunel aerodynamiczny małych prędkości T-3 jest tunelem o obiegu zamkniętym ciągłego działania z otwartą przestrzenią pomiarową o średnicy 5 metrów i długości 6,5 metra. Wymiary, moc silnika (5,6 MW) i prędkość przepływu powietrza (90 m/s) pozwalają zaliczyć tunel T-3 do światowej czołówki tuneli aerodynamicznych małych prędkości.

Dodatkowo tunel aerodynamiczny T-3 wyposażony jest w innowacyjną instalację przepływu wtórnego o średnicach IPW400 i IPW80, pozwalającą uzyskać dodatkowy przepływ powietrza o maksymalnym wydatku masowym odpowiednio 45 kg/s i 2 kg/s. Instalacja IPW80 pozwala również na podwyższenie temperatury czynnika roboczego do 250^oC. Unikatowa instalacja umożliwia prowadzenie testów przepływów wewnętrznych elementów silników lotniczych lub ich modeli w warunkach symulowanego startu i lądowania z uwzględnieniem podwyższonej temperatury gazów wylotowych.

W tunelu T-3 wykonywane są badania obejmujące: pomiary sił i momentów, pomiary rozkładów ciśnienia, wizualizację przepływu. Badania te dotyczą modeli samolotów i podzespołów, śmigłowców (kadłubów, stateczników i wirników nośnych i ogonowych), a także budynków, okrętów, samochodów, pociągów oraz dwuwymiarowych profili. Wykonywane są również badania obejmujące stateczność dynamiczną, deformacje modelu aeroelastycznego oraz pomiary parametrów przepływu w warstwie przyściennej. Obiektami badanymi w tunelu T-3 mogą być modele statków powietrznych o rozpiętości skrzydeł do 4 m, modele połówkowe o połowie rozpiętości skrzydeł do 4m, obiekty nie lotnicze generujące opór aerodynamiczny  o wysokości do 3 m lub przekroju poprzecznym do 2,5 m2 albo modele wirników o średnicy do 3 m.

Alejki na terenie Instytutu Lotnictwa zamieniły się w miasteczko namiotów, w których wiodące ośrodki naukowo-badawcze, firmy z branży lotniczej, szkoły lotnicze oraz studenckie koła naukowe prezentowały swoje dokonania oraz przedstawiały ofertę szkoleniową i usługową.

Wśród nich Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych zaprezentował bezzałogowiec krótkiego zasięgu, pionowego startu i lądowania AtraxM, bezzałogowy statek powietrzny NeoX – mające zastosowanie nie tylko do celów bojowych – np. do wsparcia z powietrza misji ratunkowych i poszukiwawczych, wykrywania skażeń czy do zabezpieczania imprez masowych – oraz wyrzutnię WW-4.

Aeroklub Warszawski zaprezentował statki powietrzne: dwa AT3, Cessnę 172, Aviat Husky, szybowiec PW-5, a także sprzęt spadochronowy i modele latające

Pilot z Aeroklubu zademonstrował kosz balonu na ogrzane powietrze i montaż palnika; ze względu na porywy wiatru powłoka balonu nie mogła być napełniona. Palnik balonowy, tzw. świeczka doskonale oświetlał stanowisko Aeroklubu, przyciągając wielu widzów.

Świeczka reklamowego balonu SprintAir – firmy, świadczącej wyspecjalizowane usługi lotniczych przewozów towarowych (air cargo), rozkładowych i czarterowych operacji pasażerskich, jak również szkolenia pilotów, operatorów ochrony lotnictwa cywilnego oraz obsługi liniowej i bazowej statków powietrznych – oświetlała Tunel aerodynamiczny dużych prędkości.

Po raz pierwszy materiały edukacyjne i informacyjne związane z technologiami kosmicznymi i sektorem kosmicznym w Polsce zaprezentowała Polska Agencja Kosmiczna, na której stoisku można było podziwiać zdjęcia konstelacji gwiezdnych.

Do swoich obiektów zapraszały stoiska muzeów: Muzeum 303 Im. Ppłk. Pil. Jana Zumbacha, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, Muzeum Sił Powietrznych w Po raz pierwszy można było też zobaczyć pokazy Grupy Historyczno-Edukacyjnej Szare Szeregi i Stowarzyszenia Grupa Historyczna Zgrupowanie Radosław.

Dęblinie, Centrum Nauki Kopernik, a także szkoły zachęcały do edukacji w dziedzinach lotniczych, a wydawnictwa lotnicze do lektury specjalistycznej.

Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej m.st. Warszawy zaprezentowała samochód gaśniczy oraz pokaz cięcia auta.

Przez cały czas trwania imprezy odbywały się liczne wykłady i prelekcje.

Ponadto dostępne były liczne wystawy fotograficzne, spotkania autorskie oraz pokazy filmowe. Dużym zainteresowaniem cieszył się panel dyskusyjny: DZIEWCZYNY NA SAMOLOTY – o roli kobiet w typowo męskich zawodach: trudności, wyznania, marzenia. Zawody lotnicze cieszą się bowiem coraz większą popularnością wśród pań.

Sławomir Hesja Krajniewski – poprowadził prelekcję i warsztaty fotograficzne. Można było obejrzeć wystawę 100-lecie Lotnictwa Polskiego w fotografii Sławka Hesji Krajniewskiego. Inną ciekawą wystawę artystycznych zdjęć balonowych autorstwa Jakuba Sagana Podniebności II na dużych planszach można było podziwiać na zewnątrz.

Na tarasie widokowym nie tylko spotterzy mogli zrobić efektowne zdjęcia lub podziwiać gwieździste niebo za pomocą profesjonalnych teleskopów.

Wisienką na torcie imprezy była możliwość spotkania z Mateuszem Rękasem i Jackiem Bogdańskim – zwycięzcami Pucharu Gordona Bennetta 2018! Bohaterowie opowiadali o swoim wyczynie i podpisywali okolicznościowe kartki ze zdjęciem z lotu.

W sali Ikar była wystawa Aeroklubu Polskiego, który reprezentował Adam Paska. Można było z bliska obejrzeć dwa puchary zdobyte przez Polaków: w 2018 – przez Mateusza Rękasa i Jacka Bogdańskiego, którzy przebyli dystans 1145 km 290 m w linii prostej ze Szwajcarii do Polski w czasie 58 godzin i 28 minut oraz w 1935 przez załogę Burzyński – Wysocki, która przelatując na POLONI II aż pod Stalingrad – 1650,47 km w czasie 57 godzin i 54 minuty odniosła trzecie z rzędu zwycięstwo i zdobyła puchar na własność dla Polski.

Obok pucharów prezentowana była również nagroda za zwycięstwo w zawodach lotniczych świata Challenge 1932, którą wygrali Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura pokonując załogi z 43 państw, za sterami polskiego samolotu RWD-6.

Więcej fotografii z wydarzenia >>

Zakończyliśmy szczególny rok  – rok obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości i stulecia lotnictwa polskiego, obfitujący w sukcesy polskich lotników, również balonowych.  

Pliki z artykułem PUCHAR GORDONA BENNETTA DLA POLSKI – o historycznym wyczynie Mateusza Rękasa i Jacka Bogdańskiego, a także z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje.

Niech radość zagości w naszych sercach

a światło na choince rozpuści wszelkie troski

pozwólmy, by nadzieja otworzyła nas na nowe

wyzwania

****** W listopadowym numerze Skrzydlatej Polski ukaże się mój artykuł: PUCHAR GORDONA BENNETTA DLA POLSKI – o historycznym wyczynie Mateusza Rękasa i Jacka Bogdańskiego. W najbliższym tygodniu będzie w Empikach i salonikach prasowych! Zapraszam do przeczytania.
W setną rocznicę odzyskania niepodległości i w stulecie lotnictwa polskiego Mateusz Rękas i Jacek Bogdański zdobyli dla Polski największe balonowe trofeum na świecie. Polacy wygrali 62. Puchar Gordona Bennetta. Pokonali w powietrzu w koszu balonowym dystans 1145 km 290 m w linii prostej ze Szwajcarii do Polski w czasie 58 godzin i 28 minut (w tym przez trzy noce) i zajęli pierwsze miejsce w Balonowych Mistrzostwach Świata w Lotach Długodystansowych. Po raz ostatni Polacy świętowali zwycięstwo w tych zawodach 35 lat temu – dokonali tego wówczas Stefan Makne oraz Ireneusz Cieślak.
Mateusz Rękas i Jacek Bogdański zwyciężyli mistrzowską strategią, techniką i doskonałym współdziałaniem. Szczegółowo opisuję to w artykule. Miał oddać jak najwięcej informacji o bohaterach tego wyczynu. Przepraszam za oczywistą omyłkę pisarską – Puchar Gordona Bennetta w Polsce ma się odbyć w 2020 roku, a nie jak jest w druku w 1920… Swoją drogą tamte lata miały więcej klasy.
Mateusz Rękas tak przedstawił cenę sukcesu: – Chyba tylko nasi najbliżsi wiedzą ile czasu, nerwów, wysiłku i poświęceń kosztowały nas przez ostatnie lata przygotowania do Pucharu. Jesteśmy nową reprezentacją, którą musieliśmy stworzyć od zera. Od zawsze mierzyliśmy wysoko, ale musieliśmy się wiele nauczyć, żeby móc rywalizować z najlepszymi na świecie. Baloniarstwo gazowe to niezwykle skomplikowana dyscyplina lotnicza, dużo trudniejsza i bardziej niebezpieczna od grzańców, na których obaj z Jackiem zjedliśmy zęby. Fizyka balonu, wrażliwego na nawet najmniejsze wahania temperatury, długie, obciążające fizycznie i psychicznie loty, czy umiejętność nawigowania w gęstej siatce europejskich stref kontrolowanych – to wszystko rzeczy, których musieliśmy się nauczyć sami i doświadczyć ich na własnej skórze. Jednak sami piloci i ich umiejętność pilotażu, to w tym sporcie nie wszystko. Po latach udało nam się stworzyć drużynę. Drużynę osób z pasją, które równie ciężko, jak my w powietrzu, pracują na nasz wspólny sukces. Sztab naziemny, ekipa pościgowa i załoga naziemna – łącznie kilkanaście osób, a każda z nich dorzuca swoje kilometry do wyniku.
Nie pozostają bez wpływu na pilotów także ich rodzinne tradycje i korzenie.
Podczas jednych z tegorocznych zawodów balonowych, gdy szykowałam się do lotu z załogą Mościckiego Klubu Balonowego, Krzysztof Rękas powiedział, że lata w zasadzie dla przyjemności, nie dla wyniku. – Właściwie, to nie mam żadnych osiągnięć. Stwierdziłam, że wyszkolenie innych pilotów, w tym syna Mateusza mającego osiągnięcia (który właśnie przebywał na locie treningowym na gazowcu), są ogromnym sukcesem. Krzysztof zdradził, że Mateusz latał z nim od dziecka, ale o nic nie pytał… a potem zaczął sam latać i …wszystko mu wychodziło. – Ma talent – przyznał. – A może po prostu latanie ma we krwi? – spytałam.
Córka Jacka Bogdańskiego Barbara, która przyleciała z Belgii, by pogratulować ojcu sukcesu, opowiedziała mi o rodzinnych tradycjach lotniczych. Kuzyn dziadka Jacka był pilotem balonowym, oficerem II Batalionu Balonowego w Legionowie, teść był pilotem samolotowym, latał swoim Piper Cub-em. – Śmiejemy się w rodzinie, może być trudno namówić wnuka Jacka, Antoniego, by został lekarzem, może chcieć pójść w ślady dziadka. Jest podwójnie obciążony dziedzicznie lataniem – jego ojciec jest pilotem 747, a mama przez 12 lat była stewardesą.
W tym roku spełniło się pragnienie Ireneusza Cieślaka, żeby Puchar Gordona Bennetta odbył się w Ojczyźnie. Irek wspierał pilotów szykujących się do startów w Pucharze, gdy spotykał się z nimi na zawodach balonów na ogrzane powietrze. I choć nie mógł już teraz uczestniczyć w ich sukcesie, to nie na darmo zwycięska załoga leciała wysoko ponad chmury… Z przyczyn niezależnych od środowiska lotniczego po wojnie zawody o Puchar Gordona Bennetta w Polsce się nie odbyły. Tym bardziej cieszy sukces naszej załogi w setną rocznicę odzyskania niepodległości, dający możliwość organizacji 64. edycji w Polsce.
Pliki z artykułem BALONY NA TRZY ROCZNICE oraz notatką JAK na emeryturze, a także z wcześniejszymi tekstami, są dostępne na stronie Publikacje

W październikowym numerze Skrzydlatej Polski w Dziale Z wiatrem w zawody ukaże się mój artykuł: BALONY NA TRZY ROCZNICE na temat zorganizowanej przez Klub Balonowy Stalowa Wola, Międzynarodowej Świętojańskiej Fieście Balonowej w Stalowej Woli o Puchar Prezydenta Miasta Stalowa Wola, która odbyła się w dniach 22-24 czerwca 2018 i poświęcona była 80-leciu powstania Stalowej Woli, 100-leciu Odzyskania przez Polskę Niepodległości i 100-leciu Lotnictwa Polskiego, a także moja notatka Nie ma JAK na emeryturze oraz notatka o Pikniku w Sobieniach-Jeziorach ze zdjęciem SPRINTAIRa.
W najbliższy weekend będzie w EMPiKach! Zapraszam do przeczytania.

Pliki z artykułem BALONY W WIERUSZOWIE I KOBYLEJ GÓRZE oraz notatką w Dziale Nasze trasy ENTUZJASTA PRZESTWORZY – pożegnanie pilota instruktora STANISŁAWA MICHALCZUKA, a także z wcześniejszymi tekstami, będą dostępne na stronie Publikacje
Kto nie ma programu DJVU – wystarczy kliknąć na wtyczkę na górze strony!
Wrześniowy numer – jeszcze dostępny – zawiera artykuł Prezesa o Mistrzostwach Świata Kobiet w Nałęczowie i sukcesie Darii Dudkiewicz-Goławskiej.
Niebawem artykuł o Polakach w Pucharze Gordona Bennetta i historycznym wyczynie Mateusza Rękasa i Jacka Bogdańskiego, relacje z Fiesty Balonowej we Wrocławiu towarzyszącej Mistrzostwom Świata w Skokach Spadochronowych, a także z Pucharowego Aeropikniku w Paczkowie oraz z Fiesty Balonowej w Pasłęku i z Fiesty w Kaletce koło Iławy.